راهبرد مقامات فلسطینی در احراز دولت بودن فلسطین

روزنامه نیویورک تایمز طی مقاله ای، ذیل عنوان «فلسطین در مسیر تغییر در راهبرد دولت بودن»، اظهار داشته که مقامات فلسطینی از جمله محمود عباس، پس از ناامیدی از به نتیجه رسیدن مذاکرات صلح اخیر در امریکا و توجه بیش از پیش جهانی به فلسطین و مواضع غیر قابل قبول اسرائیل، به دنبال پیگیری بحث تشکیل دولت فلسطین (شامل کرانه باختری، اورشلیم شرقی و غزه) از طریق مجاری بین المللی از جمله سازمان ملل متحد، دیوان بین المللی دادگستری، امضا کنندگان کنوانسیون های ژنو و به خصوص، دیوان بین المللی کیفری در مسیر مقابله با شهرک سازی و اشغالگری اسرائیل باشد. ذیلاً خلاصه ای از مقاله مزبور را می خوانید.

حنان اشراوی از رهبران سازمان آزادیبخش فلسطین، اظهار داشته که «امکان ادامه مذاکرات وجود ندارد، زیرا راه حل ایجاد دو کشور به سرانجامی ختم نشده و ما نیز نمی توانیم ورود مهاجران اسرائیلی را از طریق فرآیند صلح متوقف کنیم. در نتیجه، ناچاریم که به نهادهایی چون شورای امنیت، شورای حقوق بشر و هر نهاد بین المللی حقوقی دیگر مراجعه کنیم.» یک گروه حقوقی فلسطینی معتقد است که «در خصوص دولت بودن فلسطین، دیوان بین المللی کیفری باید این مسأله را مد نظر قرار دهد که فلسطین دارای روابط بین المللی با بیشتر کشورهای دنیاست و دارای نظامی حقوقی است که مردم تحت حاکمیت خود را در آن نظام گردآورده و از طرفی، نظام حقوقی بین المللی مسوولیت خاصی را متوجه فلسطینیان می داند.»

نویسنده مقاله که خود یک اسرائیلی تبار است، بر این باور است که از آنجایی که نیم میلیون نفر اسرائیلی در سرزمین های اشغالی 1967 زندگی می کنند، در صورت فراهم شدن مقدماتی جدی برای به رسمیت شناخته شدن فلسطین به عنوان یک دولت، اسرائیل در معرض نقض روزانه قواعد حقوق بین الملل در خصوص همسایه خود خواهد بود. این موضوع هم اکنون بر اساس صدور اعلامیه پذیرش صلاحیت از سوی فلسطین در 21 ژانویه 2009، در دیوان بین المللی کیفری در حال پیگیری است و در صورت اعمال صلاحیت دیوان در این باره، سفیر سابق اسرائیل در سازمان ملل معتقد است که «شرایط بغرنجی برای اسرائیل پیش خواهد آمد، چرا که دیوان با اعمال صلاحیت خود تأییدی بر این واقعیت داشته که فلسطین پیش از این نیز به عنوان یک کشور مطرح بوده است.»

«برخی از دولت ها از جمله چین، روسیه و اسپانیا گرچه ممکن است با اعلامیه اخیر فلسطین موافق نباشند، اما با آن نوعی ابراز موانست می کنند. این عدم موافقت می تواند به دلیل اعلامیه استقلال صادره دو سال پیش در کوزوو باشد که بیم آن می رود تا این روند موجب مشروعیت بخشیدن به اقدامات جدایی طلبانه گردد. با این حال، اگر فلسطین از طریق شورای امنیت اقدام نماید، احتمالاً با وتوی امریکا مواجه خواهد شد و از این رو، به مجمع عمومی متوسل می شود که در این نهاد بسیاری از دولت ها از آنها حمایت به عمل می آوردند. هرچند که تصمیمات مجمع در این زمینه غیر الزام آور است اما با توجه به همسانی اقدام مجمع عمومی در سال 1947 که طی قطعنامه ای، جنبش صهیونیستی توانست موفقیتی را درباره تقسیم فلسطین اشغالی به دو کشور یهودی و عربی به دست آورد و اسرائیل این نظر را همواره به عنوان منبع مشروعیت خود تلقی کرده است»، این احتمال نیز در خصوص اقدامات فلسطین و آینده آن در این زمینه وجود دارد. 

برای مطالعه بیشتردر خصوص اعلامیه فلسطین و موضوعات حواشی آن به مقاله آلن پله به عنوان موافق و یوال شانی به عنوان مخالف، و برای سابقه بحث به اینجا بنگرید.

فایل سخنرانی میزگرد حق تعیین سرنوشت ملت ها در پرتو نظریه مشورتی کوزوو

میزگرد انجمن ایرانی مطالعات ملل متحد تحت عنوان حق تعیین سرتوشت ملتها در پرتو نظریه مشورتی دیوان بین المللی دادگستری در قضیه کوزوو با حضور آقایان دکتر جمشید ممتاز و دکتر ستار عزیزی دیروز برگزار گردید.

به اطلاع آن دسته از دانشجویان و محققان حقوق بین الملل که موفق به حضور در این میزگرد نشده اند می رساند فایل صوتی این میزگرد در این آدرس در دسترس می باشد.

مضافا فایل پاورپوینت سخنرانی آقای دکتر عزیزی نیز در این آدرس موجود می باشد.

سخنرانی رئیس دادگاه بین المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق در مجمع عمومی

 در تاریخ 8 اکتبر 2010، رئیس دادگاه بین المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق در مجمع عمومی به ایراد سخنرانی پرداخت. ذیلاً خلاصه ای از سخنرانی مزبور را می خوانید.

«در طول مدت دوره گزارش حاضر، دادگاه با چالش های بی سابقه ای مواجه بود، ضمن این که پیشرفت های بی نظیری نیز در راستای «راهبرد اتمام» (Completion Strategy) دادگاه به دست آمده است. به طور همزمان ده محاکمه در سه شعبه اول دادگاه رسیدگی شدند و دومین دادرسی با حضور سه متهم در دادگاه (دادستان در برابر Popovic و دیگران) در مراحل پایانی خود قرار دارند. دادگاه موفقیت پیش رو را با افزایش دو برابری حجم کار قضات و کارکنان به انجام رسانده تا جایی که آنها در حال حاضر، بر روی بیش از یک پرونده مشغول فعالیت هستند. به علاوه، دادگاه سه پرونده دیگر را در خصوص اخلال در نظم دادگاه مورد رسیدگی قرار داده که دو پرونده از آنها از دستور کار قرار خارج شده است.

رسیدگی به تمام درخواست های استیناف به نحوی زمان بندی شده اند که تا پایان سال 2014 به انجام خواهند رسید. ضمن این که در پرونده اخیر Karadžic تاخیرهای غیر قابل پیش بینی رخ نمود که تاریخ مذکور را کمی خوش بینانه جلوه می دهد و در زمان مقتضی، ارزیابی های مجددی را می طلبد. در کل، دادگاه رسیدگی به پرونده 126 نفر را به اتمام رسانده و 13 پرونده دیگر نیز در مراحل پایانی قرار دارد.

دادگاه به نحو مستمر و بدون مخدوش کردن مراحل دادرسی، همه اقدامات ممکن را جهت تسریع در دادرسی های خود به کار می بندد. اما همان طور که تاریخ های مقرر شده برای اتمام رسیدگی نشان می دهند، برآورد اتمام دادرسی ها از زمان آخرین دوره گزارش، به طور اساسی تغییر کرده است و این امر، نتیجه عوامل غیرقابل پیش بینی بوده که موقتاً تحت کنترل دادگاه در نیامده اند. این عوامل عبارتند از: ارعاب شهود، اهمال شهود در خصوص حضور در دادگاه، بیماری متهم، پیچیدگی های ملازم با پرونده هایی که متهم به وجود آورده و کاهش توان کارکنان. این عوامل به تفصیل در گزارش ارائه شده به شورای امنیت بیان شده اند. برخی از این عوامل موجب قطع رسیدگی های دادگاه شده و برخی دیگر نیز غیر قابل اجتناب هستند. نخست، افزایش دو برابری حجم کار قضات و کارکنان یعنی انجام شورها، مشاوره ها و استماعات زمان بندی شده ای است که کار را برای رسیدگی در دادگاه پیچیده ساخته است. در حالی که پیش از این 6 محاکمه همزمان وجود داشت و با افزایش رسیدگی های همزمان به ده رسیدگی، افزایشی در منابع تخصیص داده شده به دادگاه دیده نمی شود. عامل دیگر، رفتن بسیاری از کارکنان مجرب دادگاه جهت یافتن موقعیت استخدامی مطمئن تری می باشد که درحال حاضر، دادگاه جداً بدانها نیاز دارد و شورای امنیت و مجمع عمومی باید در این زمینه اقدامات لازم را مد نظر قرار دهد.

نکات جالب توجه دیگر در این گزارش عبارتند از: توجه رئیس دادگاه در خصوص سوءبرداشت اعضای سازمان ملل از زمان معین جهت اتمام مأموریت دادگاه در قیاس با نهادهای اداری مانند نیروهای حافظ صلح، عدم توجه کافی به ارزیابی های صورت گرفته پیش از آغاز محاکمه از سوی برخی متهمان و دولت ها، فشار بر اعضای دادگاه جهت اتمام محاکمات و خطر مخدوش شدن استقلال قضات و دادرسی عادلانه، عدم همکاری مقامات اداری سازمان ملل در بخش بودجه به رغم قطعنامه 63/256، 28 دسامبر 2008 مجمع عمومی در این خصوص، متقاعد کردن مجمع عمومی برای تأسیس یک صندوق اعتباری برای قربانیان یوگسلاوی سابق، درخواست مساعدت مجمع عمومی جهت اتمام سریع . منصفانه مأموریت دادگاه.

در اینجا نیز می توانید پرونده های رسیدگی شده یا در حال رسیدگی را مشاهده کنید.

بازداشت یک مظنون به ارتکاب جنایات بین المللی توسط دولت فرانسه

چند روز پیش دولت فرانسه بر اساس قرار بازداشت صادره از سوی دیوان بین المللی کیفری، اقدام به بازداشت آقای Callixte Mbarushimana نمود. دیوان معتقد است که نامبرده مظنون (suspected) به ارتکاب داخل در صلاحیت دیوان از جمله جنایت علیه بشریت (قتل، شکنجه، آزار و اذیت و اقدامات غیر انسانی) و جرائم جنگی (حمله علیه جمعیت غیرنظامی، تخریب اموال، قتل، رفتار غیر انسانی و شکنجه) از 20 ژانویه تا 25 فوریه 2009 در طول مخاصمه مسلحانه انجام شده در مقام مدیر اجرایی نیروهای دموکراتیک برای آزادی رواندا Abacunguzi در استان Kivus  مبادرت ورزیده است.

وضعیت کنگو از سال 2004 توسط دولت ذیربط به دیوان ارجاع شده است و در کنار پرونده حاضر، سه پرونده دیگر نیز در خصوص این وضعیت در حال رسیدگی می باشند که شامل The Prosecutor v. Thomas Lubanga Dyilo, The Prosecutor v. Germain Katanga and Mathieu Ngudjolo Chui وThe Prosecutor v. Bosco Ntaganda می شوند.

دیوان از همکاری کامل و بی درنگ دولت فرانسه با دیوان در این خصوص قدردانی کرده است. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص به اینجا مراجعه کنید.

انتخاب اعضای غیردائم شورای امنیت

به نقل از خبرگزاری ملل متحد، در تاریخ ۱۲ جولای سال جاری میلادی، انتخابات ادواری پنج دولت جهت حضور در شورای امنیت از سوی اعضای مجمع عمومی سازمان ملل متحد انجام شد و دولت های آلمان، هند، افریقای جنوبی، پرتغال و کلمبیا به مدت دو سال (از اول ژانویه 2011) به عنوان اعضای غیر دائم جدید برگزیده شدند. اعضای جدید جانشین دولت های اتریش، ژاپن، ترکیه، اوگاندا و مکزیک می باشند که تا تاریخ 31 دسامبر به عنوان عضو غیر دائم در شورای امنیت حضور دارند.

در این خصوص، دولت نامزد تصدی سمت مزبور می بایست دو سوم آراء اکثریت حاضر در مجمع عمومی را با توجه به توزیع جغرافیایی کشورهای عضو به خود اختصاص دهند. نکته جالب توجه این که کانادا در دومین دور رأی گیری به نفع دولت پرتغال کناره گیری نمود. پنج عضو غیر دائم دیگر شورای امنیت عبارتند از: بوسنی و هرزه گوین، برزیل، گابن، لبنان و نیجریه.

طولانی دور انتخاباتی در سال 1979 با بیش از 155 دور انتخاباتی میان کشورهای امریکای لاتین و حوزه کارائیب صورت پذیرفته است که در نهایت با انصراف کلمبیا و کوبا، دولت مکزیک به عنوان عضو غیر دائم انتخاب شد.

حضور اعضای غیر دائم شورای امنیت و وزن حقوقی و سیاسی که از آن برخوردار هستند، می تواند بر روی طرح، تحلیل مسائل و گاه اقناع اعضای دائم شورای امنیت اثر گذار باشد. به ویژه این که بحث استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای کشورمان یکی از موضوعات در دستور کار این نهاد حساس و پر اهمیت قرار دارد.

سخنرانی: حق تعیین سرنوشت ملت ها در پرتو نظریه مشورتی کوزوو

 

به نام خداوند جان و خرد

انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد برگزار می کند:

 

حق تعیین سرنوشت ملت ها

در پرتو  نظریه مشورتی دیوان بین المللی دادگستری در قضیه همخوانی صدور یکجانبه اعلامیه استقلال توسط تشکیلات خودمختار کوزوو با حقوق بین الملل

سخنرانان:

دکتر جمشید ممتاز

دکتر ستار عزیزی

زمان:

دوشنبه 26 مهرماه 1389- ساعت 16 تا 18

مکان:

خیابان انقلاب، خیابان 16 آذر، باشگاه دانشگاه تهران، تالار بعثت 

راهنمایی هایی در خصوص منابع دوره دکتری حقوق بین الملل

همواره یکی از از پیام ها و سئوالات مشترک بسیاری از مراجعه کنندگان موضوع شرکت در دوره دکتری حقوق بین الملل در دانشگاه های مختلف بوده است. در این خصوص باید اشاره شود که پذیرش در دوره دکترا برای هر دانشجویی، یک هدف ایده آل به حساب می آید. با این حال با عنایت به عدم مشخص بودن منابع آزمون های دکتری همواره سئوالاتی در این خصوص مطرح بوده است. در این خصوص شاید برخی راهنمایی ها راهگشا باشد. 

۱- منابع فارسی ذیل مقدمات و پایه های ورود به دکترا و ایده هایی است که باید پیش از هر چیز به دقت مورد مطالعه قرار گیرند.

۲- داشتن سوالات سال های گذشته غنیمتی است. زیرا حوزه طرح سوالات و عمق آنها را تا حدودی عیان می سازد. نکته مهم به روز بودن داوطلب است.

۳- برای دانشجوی حقوق بین الملل، به روز بودن شرط لازم است. در این خصوص اطلاع از تحولات حقوق بین الملل در مراجع بین المللی همانند شورای امنیت مجمع عمومی دیوان بین المللی دادگستری کمیسیون حقوق بین الملل دیوان بین المللی کیفری و غیره حائز اهمیت است.

۴- سعی کنید استدلال خود را همیشه با استناد به رویه قضایی بین المللی به خصوص دیوان بین المللی دادگستری تقویت نمایید.

۵- نکته آخر این که سعی کنید تا جایی که ممکن است مطالعه منابع خارجی را از دست ندهید. دست کم آراء و نظرات مشورتی دیوان بین المللی دادگستری را به زبان انگلیسی یا فرانسه مطالعه نمایید. معمولا! هر رأی یا نظریه دیوان، یک دوره درسی حقوق بین الملل به شمار می آید. از نظر نگارنده، منابع ذیل مناسب بوده و می توانند راهگشا باشند و این بدان معنا نیست که غیر از منابع مذکور، منبع یا منابع دیگری مورد مطالعه قرار نگیرند. موفق باشید.

 فارسی:

1.     سازمان های بین المللی/دکتر سید قاسم زمانی/شهر دانش

2.     مسوولیت بین المللی دولت ها (ترجمه)/علیرضا ابرهیم گل/شهر دانش

3.     حقوق معاهدات بین المللی/دکتر فلسفی/ فرهنگ نو/دکتر ضیایی بیگدلی/گنج دانش

4.     مصونیت دولت ها در حقوق بین الملل/دکتر محسن عبداللهی و میر شهبیز شافع/ریاست جمهوری

5.     شورای امنیت و مفهوم صلح و امنیت بین المللی/دکتر فریده شایگان/ دانشگاه تهران

6.     مرور مستمر اخبار حقوق بین الملل و تحلیل آنها از طریق وبلاگ ها و سایت های داخلی از جمله مؤسسه حقوق بین الملل پارس، اطلاعات حقوق بین الملل، حقوق بین الملل عمومی علامه طباطبایی و مرکز مطالعات حقوق بین الملل؛ و خارجی از جمله سایت سازمان ملل متحد، دیوان بین المللی دادگستری، کمیسیون حقوق بین الملل، دیوان بین المللی کیفری، دادگاه بین المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق.

7.     جزوات و مقالات منتشره اساتید دانشگاهی که قصد شرکت در آزمون آنها را دارید. (تهران/بهشتی/علامه/آزاد)

8.     مقالات مجله حقوقی، تحقیقات حقوقی، فصلنامه حقوق، پژوهش های حقوقی.

9.     مرور مهم ترین آراء و نظریات مشورتی دیوان بین المللی دادگستری در سال های: 1949/1952/1974/1980/1986/1996/2001/2003/2004/2007 /2010 (ترجمه آراء تا سال 2000 توسط دکتر ضیایی بیگدلی و همکاران در دو مجلد از سوی انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی منتشر شده است.)

10. دادرسی های بین المللی (۳ جلد)/دکتر میر عباسی و دکتر سادات میدانی /جنگل

11. حقوق بین الملل اقتصادی (ترجمه)/دکتر سید قاسم زمانی/شهر دانش

12. حقوق بین الملل بشر دوستانه/دکتر جمشید ممتاز و دکتر رنجبریان/میزان

13. حقوق بین الملل بشر دوستانه در مخاصمات بین المللی(ترجمه)/دکتر سید قاسم زمانی و دکتر نادر ساعد/شهر دانش

14. حقوق بشر در جهان معاصر ج.1/دکتر سید فاطمی/شهر دانش

15. نقش دیوان بین المللی دادگستری در تداوم و توسعه حقوق بین الملل(مجموعه مقالات)، انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد، 1389.

16. حقوق دریاها(ترجمه)/دکتر بهمن آقایی/گنج دانش

۱۷. ایران و حقوق بین الملل دکتر ممتاز (دادگستر)

 

English:

1. I.Brownli, Principles of Public International Law, Oxford Uni. Press, 1999/2003.
2. Most Important Judgments and Advisory Opinions of ICJ:

        1949/1952/1974/1980/1986/1996/2001/2003/2004/2007/2010

1. European/American Journal of International Law

 عبدالله عابدینی

کاندیدای دوره دکتری حقوق بین الملل دانشگاه تهران

 

شرایط و منابع دوره دکتری حقوق بین الملل دانشگاه های دولتی