نظرسنجی شماره 5: مشروعیت تحریم های یکجانبه علیه ایران از منظر حقوق بین الملل

ظرف هفته ها و روزهای اخیر مساله اعمال تحریم اقتصادی علیه کشورمان (تحریم بانک مرکزی و تحریم صنعت انرژی) از سوی دولتها منفردا (ایالات متحده) و مجتمعا (اتحادیه اروپایی) مورد توجه رسانه های داخلی و بین المللی بوده است. برخی از تحریم ها نهایی شده (ایالات متحده) و برخی دیگر فرایند نهایی شدن تصویب آنها در دست اقدام می باشد. (اتحادیه اروپایی) کشورهای ثالث نیز مواضع گفتاری و رفتاری موافق (ژاپن و کره جنوبی) و مخالف (چین، روسیه و ترکیه) داشته اند.

با توجه به اینکه اعمال تحریم های یکجانبه علیه کشورمان در ارتباط با فعالیت های هسته ای کشورمان از سوی کشورهای اروپایی و امریکا موضوعی است که جنبه های حقوقی بین المللی متعددی داشته و مشروعیت این تحریم ها از منظر حقوق بین الملل تأملاتی را در پی دارد، نظر سنجی شماره ۵ موسسه حقوق بین الملل پارس به این موضوع اختصاص دارد.

 

به نظر شما بزرگترین ایراد وارده به تحریم های اخیر از منظر حقوق بین الملل چیست:

 

گزینه اول: اعمال فرامرزی صلاحیت داخلی در مغایرت با حقوق بین الملل

 گزینه دوم: ممنوعیت تحریم بانک مرکزی با توجه به مفاد کنوانسیون ۲۰۰۴ مصونیت دولتها و اموال آنها

 گزینه سوم: عدم وجود مجوز شورای امنیت وفق ماده 53 منشور ملل متحد

 گزینه چهارم: عدم تحقق شرایط اتخاذ اقدام متقابل در مفهوم طرح مسئولیت بین المللی دولتها سال ۲۰۰۱

 

جهت اطلاع از برخی جنبه های این تحریم ها از منظر حقوق بین الملل توجه مخاطبان را به مطلب منتشره در وبلاگ مجله اروپایی حقوق بین الملل جلب می نماید. در این نوشتار نویسنده ضمن قابل تأمل دانستن تحریم های یکجانبه علیه کشورمان آن را مطابق حقوق مندرج در معاهده عدم اشاعه و مواد 2 و 3 آن و همین طور، استناد به بند دوم از بخش دوم ماده 42 طرح مواد مسئولیت بین المللی دولتها 2001 نادرست می داند که مقرر می دارد دولت های جامعه بین المللی که مستقیماً از نقض قاعده حقوق بین الملل متضرر نشده اند می توانند به نقض مزبور استناد نمایند و در صورت لزوم اقدامات متقابلی را علیه دولت ناقض به عمل بیاوردند. 

علاقمندان می توانند در بخش سمت چپ وبلاگ در نظرسنجی مشارکت نمایند

مصاحبه بان کی مون در خصوص دوره پیشین و برنامه های دوره فعلی دبیرکلی ملل متحد

دبیرکل ملل متحد از جمله سمت هایی که با توجه به گسترش روزافزون حضور ملل متحد در امور بین المللی و نقش مهمی که این سمت می تواند در پایان دادن به مناقشات به عنوان میانجی ایفا کند، در کنار امور محوله به وی در اداره درونی سازمان ملل متحد، موقعیت برجسته ای را به وی اعطا کرده است. دبیرکل های متعددی تا کنون در ملل متحد به فعالیت مشغول بوده اند که به حق، برخی آنها تأثیر بسزایی در روند صلح کنطقه ای . گاه جهانی داشته اند. در اینجا می توانید درباره فعالیت های دبیرکل فعلی ملل متحد از زبان خودش مطالعه کنید. همچنین، به نظرات استاد برجسته و بزرگوار حقوق بین الملل، دکتر جمشید ممتاز در خصوص دوره اول مأموریت آقای بان کی به مون به اینجا نگاه کنید.

آراء اخیر دیوان اروپایی حقوق بشر

یکی از موضوعات جالب توجه در رویه قضایی بین المللی در چند روز گذشته در دیوان اروپایی حقوق بشر به وجود آمد که طی آن دیوان مزبور دعوای مطروحه گرجستان علیه روسیه را در خصوص تهاجم روسیه به گرجستان طی منازعه اوستیای جنوبی در سال 2008، غیرقابل پذیرش اعلام کرد. موضوعی که سال گذشته میلادی در قضیه اعمال کنوانسیون بین‌المللی امحای تمام اشکال تبعیض نژادی (گرجستان علیه فدراسیون روسیه) رخ داده بود. ضمن این که در رأی دیگری، دیوان اروپایی حقوق بشر اقدام روسیه را در استفاده از گاز برای مقابله با تروریست هایی که در یکی از مراکز تئاتر روسیه اقدام به گروگانگیری حاضران در سالن تئاتر کرده بودند و در نهایت منجر به کشته شدن 125 گروگان شد، نقض مفاد کنوانسیون اروپایی حقوق بشر به خصوص ماده 2 آن ندانست. برای دیدن آراء مزبور و تحلیل آنها به اینجا نگاه کنید.

تحلیلی بر تحریم های یکجانبه علیه کشورمان در اثر فعالیت های هسته ای

اعمال تحریم های یکجانبه علیه کشورمان در اثر فعالیت های هسته ای کشورمان از سوی کشورهای اروپایی و امریکا موضوعی است که جنبه های حقوقی متعددی داشته و مشروعیت این تحریم ها از منظر حقوق بین الملل تأملاتی را در پی دارد.

در یکی از مطالب اخیر وبلاگ مجله اروپایی حقوق بین الملل به این موضوع اختصاص پیدا کرده و نویسنده ضمن قابل تأمل دانستن تحریم های یکجانبه علیه کشورمان آن را مطابق حقوق مندرج در معاهده عدم اشاعه و مواد 2 و 3 آن و همین طور، استناد به بند دوم از بخش دوم ماده 42 طرح مواد پیش نویس مسوولیت بین المللی دولت نادرست می داند که مقرر می دارد دولت های جامعه بین المللی که مستقیماً از نقض قاعده حقوق بین الملل متضرر نشده اند می توانند به نقض مزبور استناد نمایند و در صورت لزوم اقدامات متقابلی را علیه دولت ناقض به عمل بیاوردند. خواندن این مطلب ارزشمند به خوانندگان محترم توصیه می شود.

نتیجه نظرسنجی شماره 4: ایرادات حقوقی اقدامات اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی

پس از انتشار گزارش اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص فعالیت های هسته ای کشورمان و طرح مباحثی پیرامون انحراف فعالیت های کشورمان از موافقتنامه پادمان و معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای مباحث و مواضع حقوقی بین المللی مختلفی در خصوص اقدامات آژانس مذکور مطرح گردیده است. برای مطالعه این تحلیل حقوقی و ایرادات وارد بر گزارش مزبور به اینجا نگاه کنید.

به نظر می رسد که ایرادات حقوقی مختلفی بر عملکرد آژانس وارد می باشد. از دیدگاه شما مهمترین ایراد وارده به گزارش اخیر آژانس چیست: (۲۸ شرکت کننده در نظرسنجی)

گزینه اول: عدم صلاحیت آژانس در ورود به موضوع ابعاد نظامی برنامه هسته ای وفق موافقتنامه پادمان ۱۹۷۴ (۵ رای)

گزینه دوم: عدم صلاحیت آژانس در ورود به موضوع ابعاد نظامی برنامه هسته ای وفق معاهده عدم اشاعه هسته ای ۱۹۶۸ (۸ رای)

گزینه سوم: عدم تبعیت آژانس از اصول و ضوابط اثبات دعوای مورد پذیرش در حقوق بین الملل (۹ رای)

گزینه چهارم: عدم طی فرایندهای راستی آزمایی وفق اساسنامه آژانس (۶ رای)

تحلیلی بسیار خواندنی در خصوص این گزارش مطرح شده است. برای مطالعه این تحلیل می توانید به اینجا مراجعه کنید.

دوره کارورزی در دیوان حقوق بین الملل دریاها

دیوان حقوق بین الملل دریاها دوره ای مربوطه به کارورزی را برای محققین علاقمند در طول سه ماه به طور سالانه مقرر کرده است که مهلت پایان ثبت نام برای دوره پیش رو تا 31 مارس 2012 می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر به اینجا نگاه کنید.

تارنمای اختصاصی در مورد راهبرد اتمام

دادگاه بین المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق در راستای برنامه راهبرد اتمام که از سوی شورای امنیت در قطعنامه 1966 در سال 2010 برای پایان مأموریت دادگاه یوگسلاوی و رواندا مد نظر قرار گرفت، صفحه ای را به این موضوع اختصاص داده است که می توانید جزییات و روند مزبور را در این باره در این تارنما مشاهده کنید. در این خصوص به اینجا مراجعه کنید. برای پیشینه موضوع نیز به اینجا و اینجا نگاه کنید.

یادداشتی در خصوص احکام جلب قذافی و البشیر

ریچارد گلدستون در یادداشتی کوتاه در خصوص صدور احکام جلب علیه معمر قذافی رهبر پیشین لیبی و عمر البشیر، رئیس جمهوری فعلی سودان، ضمن یادآوری بحث تقابل عدالت و صلح به این موضوع توجه دارد که موضوع اصلی در این میان تعقیب سران کشورها نیست بلکه مسأله مهم آثار بی کیفر ماندن برای مرتکبان جرائم جنگی است. آنچه که درباره شورای امنیت به عنوان مسوول اولیه حفظ صلح و امنیت بین المللی از اهمیت برخوردار است، اقدام به برقراری عدالت از طریق ایجاد محاکم موردی کیفری بین المللی در راستای تأمین صلح و امنیت بین المللی می باشد. وی تأمین عدالت برای قربانیان، ترهیبی بودن اثر تعقیب ها و رسیدگی های کیفری و مساعدت به استقرار صلح در انتقال از مرحله سرکوب به آزادی و دموکراسی را از دلایل عمده تهدید صلح و عدالت در صورت بی کیفرمانی مرتکبان جرائم جنگی قلمداد می کند. برای مطالعه این یادداشت به اینجا نگاه کنید.

نتایج دهمین جلسه مجمع دولت های عضو دیوان بین المللی کیفری

دهمین جلسه مجمع دولت های عضو دیوان بین المللی کیفری در 21 دسامبر سال میلادی گذشته به پایان رسید و مهم ترین دستاورد این نشست تصویب شش قطعنامه در خصوص موضوعات مختلف بود که از آن جمله می توان به بحث همکاری دولت های عضو و غیر عضو دیوان و اصلاح ماده چهار قواعد مربوط به آیین دادرسی و ادله اشاره داشت. برای مشاهده خبر به اینجا و متن قطعنامه های مزبور به اینجا نگاه کنید.

رأی دیوان اروپایی دادگستری در خصوص کشورمان

طی چند روز گذشته در دیوان اروپایی دادگستری، رأیی مربوط به کشورمان و تحریم های مربوط به فعالیت های هسته ای کشورمان ذیل قطعنامه 1737 سال 2006 شورای امنیت و قانون متعاقبی در سال 2007 در همین خصوص از سوی اتحادیه اروپا با عنوان اقدامات محدود کننده علیه ایران صادر گردید. موضوع طی فرایندی کیفری در آلمان ذیل قانون اتحادیه در جریان بوده که دادگاه عالی منطقه ای رسیدگی کننده برای کسب نظر دیوان اروپایی داگستری، نظری را در مورد تفسیر عبارت «در دسترس قرار دادن» (Making available) مندرج در قانون تحریم اتحادیه علیه کشورمان درخواست می کند و دیوان در نهایت، اعلام می کند که تأمین و نصب کوره های مربوطه در شرایط کاری که البته هنوز به مرحله بهره برداری نرسیده و در اختیار طرف ثالث در راستای اجرای برنامه های هسته ای موشکی به واسطه یک موجودیت که مشمول محدودیت قرار گرفته، ممنوع می باشد. متن کامل رأی هنوز منتشر نشده اما می توانید خلاصه رأی را در اینجا مطالعه کنید.

نتایج نشست سی و یکم کمیته بین المللی صلیب سرخ

کمیته بین المللی صلیب سرخ در نشست سی و یکم خود را با موضوع تأیید دوباره و اجرای حقوق بین الملل بشردوستانه در ژنو برگزار کرد که سند نهایی آن را می توانید از اینجا دریافت کنید که همچون همیشه، اطلاعات، مطالب و منابع ارزشمندی در زمینه حقوق بین الملل بشردوستانه عرضه شده است.

اقامه دعوای نیکاراگوئه علیه کاستاریکا در دیوان بین المللی دادگستری

چند روز پیش، دولت نیکاراگوئه طی دادخواستی از دیوان بین المللی دادگستری خواست تا در خصوص اقدامات دولت کاستاریکا پیرامون انجام عملیات مرزی و ساخت و سازهایی که منجر به ورود صدمات شدید به محیط زیست منطقه می شود، رسیدگی کرده و اعلام دارد که دولت کاستاریکا تعهدات دوجانبه و چندجانبه مرتبط خود را با دولت نیکاراگوئه نقض کرده است. نیکاراگوئه از دیوان می خواهد تا کاستاریکا سندی در خصوص ارزیابی آثار زیست محیطی به دولت مزبور ارائه کند و در صورت امتناع از این تعهد، حق خود را در مورد درخواست قرار موقت از دیوان محفوظ می داند. اختلاف مطروحه در این پرونده پیشتر از سوی کاستاریکا علیه نیکاراگوئه مطرح شده بود. در این خصوص به اینجا نگاه کنید. نیکاراگوئه نیز معتقد است، به رغم ارتباط حقیقی و حقوقی این دادخواست با دعوای مزبور، حق خود را در درخواست برای تجمیع دعاوی مربوطه اعلام می کند.مبنای صلاحیتی اعلام شده دیوان نیز ماده 36 میثاق بوگوتا 1948 و اعلامیه های اجباری تأدیه طرفین اختلاف نزد دیوان می باشد. برای مشاهده متن خبر به اینجا نگاه کنید.

کارگاه علمی: چالش هاي ذاتی و فعلی فراروي حقوق بین الملل بشردوستانه

فراخوان کارگاه علمی
چالش هاي ذاتی و فعلی فراروي حقوق بین الملل بشردوستانه
تهران 18 دي ماه 1390

برگزارکنندگان:
کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

ارائه بحث:
پروفسور مارکو ساسولی
استاد و مدیر دپارتمان حقوق بین الملل دانشگاه ژنو

با مشارکت جمعی از حقوقدانان کشور:
دکتر سید باقر میر عباسی، دکتر سید محمد قاري سیدفاطمی، دکتر امیرحسین رنجبریان، دکتر قاسم زمانی، دکتر حسین شریفیطرازکوهی، دکتر کامران هاشمی، دکتر رضا اسلامی، دکتر محسن عبدالهی، دکتر همایون حبیبی، دکتر پوریا عسگري و دکتر امیرساعد وکیل

ثبت نام
هزینه ثبتنام براي شرکت در کارگاه علمی 50 هزار تومان و براي دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکتري 30 هزارتومان می باشد که میبایست به شماره حساب 0303708819008 بانک صادرات شعبه سهرودي شمالی (به نام کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران) واریز گردد.

براي اعلام ثبت نام و کسب اطلاعات بیشتر درخصوص کارگاه علمی با کمیسیون حقوق بشر اسلامی از طریق شماره 88768623 و ایمیل تماس حاصل فرمایید. [e-mail]
به شرکت کنندگان گواهینامه معتبر بین المللی با تأیید مراکز برگزار کننده ارائه خواهد شد.

کارگاه علمی به زبان انگلیسی برگزار خواهد شد.
ساعت برگزاري ٨:٣٠ صبح الی ١٢
آدرس: تهران، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

 

بزرگداشت دکتر مسعود طارم سری

بازگشت همه به سوی اوست

مرکز مطالعات عالی بین المللی درفقدان آن عزیز از دست رفته جناب آقای مسعود طارمسری به سوگ می نشیند. مجلس ترحیم آن شخصیت فرهیخته و یار و همراه همیشگی مرکز روز دوشنبه 5دیماه از ساعت 14تا30/15 در سالن کنفرانس مرکز برگزار می شود. مقدم استادان، پژوهشگران، دانشجویان و میهمانان عزیز را گرامی می داریم.

دورۀ آموزشی: نقش سازمان ملل متحد در مبارزه با جرایم سازمان یافتۀ فراملی

به نام خدا

 

انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد برگزار می کند:

 

دورۀ آموزشی در خصوص:

 

نقش سازمان ملل متحد در مبارزه با جرایم سازمان یافتۀ فراملی

 

دروس دوره : مبارزه با فساد، مبارزه با قاچاق انسان، مبارزه با مهاجرت غیرقانونی، جلوگیری از اجرای عدالت، مبارزه با قاچاق مواد مخدر، مبارزه با تولید و قاچاق اسلحه، مبارزه با پول شویی، مقابله با تأمین مالی تروریسم، مبارزه با قاچاق اموال فرهنگی و مبارزه با دزدی دریایی

اساتید دوره: دکتر محمد آشوری، آقای اسماعیل بقایی هامانه، دکتر مرتضی جوانمردی، دکتر لیلا دادخدایی، دکتر علیرضا دیهیم، دکتر عباس زاقلی، دکتر سید قاسم زمانی، دکتر باقر شاملو، دکتر محمد رضا ضیایی بیگدلی، آقای صفت الله طاهری شمیرانی، دکتر محمود کرمی، دکتر علی حسین نجفی ابرند آبادی، دکتر نسرین مصفا، دکتر جمشید ممتاز

مدت دوره: این دوره آموزشی ازشنبه 15 تا  پنجشنبه 20 بهمن  1390 (از ساعت 14 تا 18 ، به جز پنجشنبه 20 بهمن که از 8 تا 12) برگزار خواهد شد.  

شرایط شرکت کنندگان در دوره: فارغ التحصیلان و دانشجویان دوره های کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری رشته های مرتبط ( حقوق بین الملل، حقوق عمومی، روابط بین الملل، علوم سیاسی و ...).

آغاز ثبت نام: شنبه 3 دی 1390 تا 30 دی 1390.

تعداد شرکت کنندگان دوره محدود خواهد بود، لذا فهرست نهایی اسامی شرکت کنندگان برحسب تاریخ ثبت نام مشخص خواهد شد. محل برگزاری دوره متعاقباً به اطلاع شرکت کنندگان در دوره خواهد رسید. 

مدارک لازم برای ثبت نام:

1-     درخواست ثبت نام، حاوی نشانی، شماره تلفن و نشانی پست الکترونیکی

2-     فتوکپی صفحه اول شناسنامه و کارت ملی

3-     فتوکپی آخرین مدرک تحصیلی یا کارت دانشجویی

4-     یک قطعه عکسX 3  4

5- فیش بانکی واریز شهریۀ دوره به حساب شماره 62727578  بانک تجارت، شعبۀ فلسطین انقلاب، کد 185، به نام انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد. شهریۀ دوره برای دانشجویان 150000 تومان و برای سایرین 200000 تومان است. ثبت نام اعضای کمیتۀ دانشجویی انجمن در این دوره رایگان خواهد بود. علاوه براین، انجمن 6 نفر از دانشجویان داوطلب شرکت در این دوره را براساس ضوابطی چون: سکونت در استانهای محروم، انگیزه داوطلب در خصوص شرکت در دوره، معدل آخرین مقطع تحصیلی و فعالیت های پژوهشی و آموزشی، از پرداخت شهریه معاف خواهد کرد.  بنابراین متقاضیان استفاده از این معافیت می باید همراه با مدارک ثبت نام، نامه ای مبنی بر درخواست معافیت از پرداخت شهریه و دلایل و مدارک مربوطه را نیز ارائه نمایند.  

داوطلبان شرکت در دوره باید جهت ثبت نام، مدارک خود را به دفتر انجمن واقع در: تهران، خیابان کریمخان، خ شهید عضدی شمالی (آبان شمالی)، ساختمان دانشگاه علامه طباطبایی، طبقه دوم، اتاق 201، تسلیم یا ارسال نمایند.  شماره تماس انجمن: 81032201

 

گزارش جدید کمیته تحریم های 1737

بیستمین گزارش نود روزه رئیس کمیته تحریم های تشکیل شده ذیل قطعنامه 1737،گزارش خود را در خصوص فعالیت های کشورمان و مبتنی بر گزارش های دریافتی از دولت ها به شورای امنیت ارائه نمود. برای مشاهده متن خبر به اینجا نگاه کنید. برای مشاهده گزارش های پیشین به اینجا و اینجا نگاه کنید.

سخنرانی مارکو ساسولی در مرکز مطالعات عالی بین المللی

دانشکده حقوق و علوم سیاسی
مرکز مطالعات عالی بین المللی


سخنرانی

پروفسور مارکو ساسولی

استاد برجسته حقوق بین الملل بشردوستانه از
دانشگاه ژنو


زمان: شنبه 17/10/1390- ساعت 8:30 الی 10

مکان: دانشگاه تهران، دانشکده حقوق وعلوم سیاسی،
ساختمان جدید، طبقه دوم، سالن اجتماعات مرکز مطالعات عالی بین المللی