تحلیلی حقوقی بر فیلم معصومیت مسلمانان
تالار گفتگوی وبلاگ اروپایی حقوق بینالملل در تحلیلی حقوقی به پخش فیلمی تحت عنوان «معصومیت مسلمانان» پرداخته است. موضوعی که واکنشهای جهانی را در پیداشته که از جمله میتوان به تحریم و منع شبکه اشتراک فیلم یوتیوب در سه کشور افغانستان، پاکستان و بنگلادش اشاره نمود. در فیلم مذکور چهرهای غیر واقعی از حضرت محمد (ص) به نمایش گذاشته میشود که قلب نه تنها مسلمانان بلکه هر آزادهای در جای جای گیتی را به در میآورد؛ اما مسلماً این اولین توهین به مقدسات اسلامی در کشور آمریکا و غرب نیست بلکه قبل از این نیز توهین به مقدسات اسلام در این کشورها انجام میگرفته است. نوشتهی حاضر سعی دارد تا به طور اجمالی در مرحله نخست به برخورد کشورها و دادگاهای حقوق بشری با این پدیده بپردازد و در گام بعدی از منظر کنوانسیون اروپایی حقوق بشر که یکی از مهمترین اسناد منطقهای حقوق بشر است به موضوع نگاه کند.
در خصوص مورد نخست باید گفت: در برخی از مواردی که توهینی به مقدسات اسلامی شده شکایاتی در دادگاههای کشور های محل اتفاق افتادن توهین و افترا انجام گرفته که یا منجربه تبرئه متهم شده یا اینکه دادستان ذیربط قرار منع تعقیب صادر کرده است. در مورد اول میتوان به پروندهی Charlie Hebdo ودر مورد دوم میتوان به پروندهی Jyllands-Posten اشاره کرد که به ترتیب در کشورهای فرانسه و دانمارک اتفاق افتادهاند. در خصوص پروندههای مطرح در دیوان اروپایی حقوق بشر نیز باید گفت که تنها موارد انگشت شماری از چنین پروندههایی توانستند به مرحله رسیدگی ماهوی راه پیدا کنند در حالی که بسیاری از آنها در مرحله قابلیت استماع متوقف شدهاند.
اما در خصوص نکته دوم باید گفت: دو ماده از کنوانسیون اروپایی حقوق بشر قابلیت اعمال بر چنین وضعتی را دارند. البته باید یاد آورشد که اشاره به این نکته حقوقی فارغ از توجه به صلاحیت سرزمینی انجام گرفته و فقط در صدد بیان این مطلب است که چنین قواعدی در عرصهی بینالمللی وجود دارند. . مادهی نخست مادهی 10 این کنوانسیون است که مشتمل بر دو بند است که در بند اول به موضوع آزادی بیان می پردازد و مقرر میدارد: آزادی بیان بدون دخالت دولتها باید برای همه افراد وجود داشته باشد. با این حال بند دوم این ماده محدودیتهایی را برای آزادی بیان مقرر میدارد که یکی از آنها عدم زیر سئوال بردن و خراب کردن شهرت افراد است. فیلم مضحک مذکور یا کارتونهای بی محتوایی که در کشور فرانسه به منظور خراب کردن شهرت حضرت محمد (ص) تولید شدهاند و به نام آزادی بیان روانه بازار فیلم و سینما گشتهاند در حقیقت ناقض بند دوم از این ماده هستند. ماده دیگری از کنواسیون اروپایی حقوق بشر که قابلیت اعمال بر این وضعیت را دارد ماده 17 آن کنوانسیون است که در آن تصریح شده افراد نباید از حقوقی که به موجب این کنوانسیون برای آنها ایجاد شده سوء استفاده نمایند. حال در چنین وضعیتی به نظر میرسد تولید کنندگان فیلم و کارتونهای توهین آمیز که به نام آزادی بیان مبادرت به تولید چنین محصولاتی نمودهاند در حقیقت از حق آزادی بیان سوء استفاده نمودهاند و علاوه بر نقض بند دوم از این کنوانسیون ماده 17 آن را نیز نقض نمودهاند و بنابراین در قبال این عمل خود مسئول هستند.
برای مشاهده متن خبر به اینجا نگاه کنید.
به منظور توسعه و ترویج حقوق بین الملل در ميان جامعه ايراني اخيرا با همت تعدادي از اساتيد و صاحبنظران مسايل حقوق بين الملل، موسسه حقوق بين الملل پارس تهران به شماره 30733/ث32/86 مورخ 28/12/1386 به ثبت رسيد. هدف اصلی موسسه مطالعه و پژوهش در زمینه موضوعات حقوقي بین المللي، حمايت از چاپ و انتشار تاليفات مرتبط با حقوق بين الملل و برگزاری سخنرانی ها و نشستهاي علمي مي باشد. در اين راستا از كليه اساتيد، محققان و دانشجویان علاقه مند به همكاري دعوت مي گردد، درخواستهاي خود را به انضمام برگه ای مشتمل بر پيشينه تحصیلی و تحقیقاتی خود به پست الكترونيك موسسه ارسال نمایند.